SEP DAVALARI
SEP DAVALARI: MAHKEMELERİN DİKKATE ALDIĞI KRİTERLER NELER?
Teknoloji dünyasında, SEP davaları teknolojik standardların uygulanması için büyük önem taşıyan patentlerin korunması sürecinde kritik bir rol oynamaktadır. Bu davalarda, mahkemeler teknik ve hukuki kriterleri titizlikle değerlendirerek patentin gerçekten o standardı yerine getirmek için kaçınılmaz olup olmadığını, FRAND taahhütlerinin yerine getirilip getirilmediğini ve lisans şartlarının adil bir şekilde belirlenip belirlenmediğini saptamaya çalışmaktadır.
1.Patent’in Standart İçin Zorunluluğu (Essentiality):
SEP davalarında en önemli kriter, bir patentin belirli bir teknoloji standardı için zorunlu olup olmadığıdır. Bir patent, ilgili teknolojik standardın uygulanması için zorunluysa, bu patent SEP olarak kabul edilir. Mahkemeler, patentin gerçekten standart açısından zorunlu olup olmadığını belirlemek için uzman görüşlerine başvurabilir.
2.FRAND Taahhütleri:
SEP sahibi şirketler, patentlerinin lisanslanmasını Adil, Makul ve Ayrımcı Olmayan (FRAND – Fair, Reasonable, and Non-Discriminatory) şartlar altında kabul etmiş olabilir. SEP davalarında sıkça ortaya çıkan bir konu, patent sahibinin FRAND taahhütlerine uyup uymadığıdır. FRAND taahhütlerinin ihlali, SEP davalarında hem savunma olarak kullanılabilir hem de bir patent ihlali talebini zayıflatabilir.
- Adil: Lisans şartlarının tüm taraflar için adil olup olmadığı incelenir.
- Makul: Lisans ücretlerinin piyasa koşullarına uygun olup olmadığına bakılır.
- Ayrımcı Olmama: Lisanslama şartlarının tüm taraflara eşit şekilde sunulup sunulmadığına dikkat edilir.
3.İyi Niyetli Müzakere (Good Faith Negotiation):
SEP davalarında bir diğer önemli kriter, tarafların lisans şartlarını müzakere etme sürecinde iyi niyetli olup olmadığıdır. SEP sahibi şirketlerin FRAND şartlarını teklif ederken ve lisans alıcıların da bu teklifleri değerlendirirken iyi niyetli davranması beklenir. Mahkemeler, özellikle müzakerelerin nasıl yürütüldüğünü, tarafların lisans teklifi yapıp yapmadığını, karşı tekliflerin olup olmadığını ve sürecin makul olup olmadığını değerlendirir.
4.Lisans Alıcı Tarafın İhlal Durumu (Willing Licensee):
Davalarda, potansiyel lisans alıcının istekli bir lisans alıcı olup olmadığı önemli bir faktördür. Eğer lisans alıcı, FRAND şartlarında bir lisans anlaşması yapmayı kabul ederse, mahkemeler bu durumu dikkate alır. Ancak lisans alıcı lisans anlaşması yapmayı reddederse veya makul olmayan koşullarda müzakere ederse, bu davanın sonucunu etkileyebilir.
5.Patent İhlali (Infringement) ve İhtiyati Tedbirler:
SEP davalarında temel meselelerden biri, ilgili patentin ihlal edilip edilmediğidir. SEP’in korunmasını isteyen taraf, ihlal eden tarafın ürün veya hizmetlerinin patentli teknolojiyle uyumlu standartları ihlal ettiğini kanıtlamak zorundadır. Bu ihlal, patent sahibinin SEP’e uygun lisans şartlarını sunup sunmadığıyla birlikte değerlendirilir. İhlal tespit edildiğinde, mahkemeler ihtiyati tedbirlere başvurabilir; ancak bu kararlar FRAND taahhütlerinin ışığında dikkatle ele alınır.
SEP davalarında lisans ücretlerinin nasıl hesaplanacağı kritik bir konudur. FRAND şartları altında lisans ücretlerinin makul olması gerekir ve mahkemeler bu hesaplamayı yaparken birçok faktörü göz önünde bulundurur:
- Pazar koşulları
- Diğer benzer patentlerin lisans ücretleri
- Patent sahibinin önceki lisans anlaşmaları
- Lisansın coğrafi kapsamı ve süresi
SEP davalarında taraflar arasında antisuit ihtiyati tedbirleri (bir mahkemede dava açılmasını engellemek için başka bir mahkemeye başvurma) önemli bir strateji olabilir. Bu tür tedbirler SEP davalarında sıklıkla tartışılır ve bir mahkemenin yetkisinin sınırlarını zorlayabilir. Aynı şekilde, anti-antisuit ihtiyati tedbirleri de SEP sahibi tarafından bu tür ihtiyati tedbirleri engellemek amacıyla kullanılabilmektedir.
SEP davaları, teknoloji ve hukuk dünyasının ne kadar iç içe geçtiğinin canlı örneklerindendir. Hem teknolojik yeniliklerin korunması hem de adil rekabetin sağlanması açısından bu dava süreçleri büyük önem taşır.